Merhaba sevgili dostlar,

Mayıs ayının hemen başındayız ve yine bir 6 Mayıs ve yine bir Hıdırellez bayramı. Hıdırellez bayramı, Orta Asya, Ortadoğu, Anadolu, Doğu Akdeniz Havzası ve Balkanlar'da kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdırellez günü, bir rivayete göre iki sevgili Hıdır ve Ellez adlı kızın kavuştukları ve o günün heyecanıyla can verdikleri bir gün iken, başka bir rivayete göre dünyada darda kalanların yardımcısı olduğu düşünülen (toprak) Hızır ile denizlerin hakimi olduğuna inanılan (su) İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülür ve kutlanır.

6 Mayıs’tan başlayıp 4 Kasım’a kadar olan süre Hızır Günleri adıyla yaz mevsimini, 8 Kasım’dan 5 Mayıs’a kadar olan süre ise Kasım Günleri adıyla kış mevsimini oluşturmaktadır. Bu yüzden 5 Mayıs günü gecesi kış mevsiminin bitip sıcak yaz günlerinin başladığı anlamına gelmektedir ve Hıdırellez o gece kutlanmaya başlar, 6 Mayıs sabahı devam eder. Hıristiyanlarca da baharın ve doğanın uyanmasının ilk günü olarak kabul edilir; bu günü Rum Ortodoks Patrikhanesi Rum Ortodokslar “Aya Yorgi”, Katolikler “Aziz George” günü olarak kutlamaktadırlar.

İlk izleri antik Mezopotamya’dan kalan (MÖ 2000 civarı) Gılgamış destanında görülen ve biz Türklerin Orta Asya’dan beri yaşattığı kadim bir geleneksel bayram olan Hıdırellez, İslam dinine geçişle birlikte dini motiflerden de etkisini aldı.

Orta Asya’daki Türklerin mevsimlik bayramları hakkındaki bilgileri Çin kaynaklarından öğrenmekteyiz. Üçüncü yüzyıldaki Çin kaynaklarında Türklerin bahar bayramlarından bahsedilmektedir. Bu kaynaklara göre, göğe ve yere kurbanlar sunulur, at koşturulur, cirit ya da gökbörü oynanır, ağaç ve koruluk etrafında dönülürdü.

Günümüzde Anadolu ve Anadolu dışındaki Türkler arasında Hıdırellez çok canlı ve görkemli bir şekilde kutlanmaktadır.  Hıdırellez kutlamalarında en yaygın olan gelenek, kırlara çıkma, eğlence, şenlik ve oyunlar düzenlemedir.

Kutlama hazırlıkları, Hıdırellez için önemli bir aşamadır. Genel olarak evler temizlenir, havalandırılır ki yeni enerjiye, bolluk ve berekete hazır olsun. Günler önceden Hıdırellez etkinlikleri için yemekler yapılır, kuzu ve oğlaklar kesilir ve iç pilavlarla hazırlanır, dolmalar, sarmalar, tatlılarla şenlik sofraları hazırlanır. Haşlanmış renkli yumurtalar hazırlanır. (Paskalya’yı anımsatır, ölüm ve diriliş zamanı!)

Geleneksel Hıdırellez Ritüelleri

Halk arasında Hızır’ın sahip olduğuna inanılan vasıfların insanlara şifa, sağlık, uğur getirdiği tabiattaki diriliş, uyanış ve canlılığın insana bolluk, zenginlik ve bereket yansıması şeklinde ortaya çıktığına inanılır.

Anadolu’nun bazı yerlerinde Hıdrellez günü yapılan duaların ve isteklerin kabul olması için sadaka verme, oruç tutma ve kurban kesme adeti vardır.

Hızır’ın eli değen şeylerin dolup taştığı rivayeti nedeniyle Hıdırellez günü arifesinde yiyecek kaplarının, ambarların ve para keselerinin ağzı açık bırakılır.

Tercihen beyaz elbiseler giyerek, 6 Mayıs sabahı gün doğmadan önce yeşil ve bol sulu kırlara gidilip eğlenilir. Kutlamalar yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe ya da yatırın yanında (Hıdırlık) yapılırsa daha iyi olur.

Yeşillik yerlerde dolaşıp çiçek toplanır, oyunlar oynanır, baharın ilk kuzusu kesilerek yenilir. Baharın bu taze kuzusunu yemekle bedenlerin sağlık ve canlılık kazanacağına inanılır.

Toplanan çiçekler kaynatılıp içilirse hastalıklara iyi geleceğin; bu su ile kırk gün yıkanan kişinin gençleşip güzelleşeceğine inanılır.

Ev, bağ, bahçe isteyenler gül ağacı altına istediklerinin küçük bir modelini yaparlarsa o yıl içinde ona sahip olacağına inanır.

Altın ve benzeri ziynet eşyası isteyenler gül ağacı yapraklarını kollarına veya boyunlarına takarak isteklerine kavuşacaklarına inanır.

Ateş üzerinden atlama uygulaması, insanların günahlarından arındığı, hafiflik kazandığı, canlılığı engelleyecek kötülüklerden kurtulduğu bir ritüeldir. Şamanlık inançlarımızdan kalma ve ateş kültünden gelen bu eylem, üç defa tekrarlanmalıdır.

Uygulayabileceğiniz Birkaç Pratik Hıdırellez Ritüeli

Eskilerinizden kurtulun. Evde ve işyerindeki çöplerinizi, birikmişlerinizi atın ve mekanlarınızı temizleyin.

Geçmişinizde vedalaşamadıklarınızı bir kağıda yazın ve eğer Hıdırellez ateşi bulursanız burada, bulamazsanız evinizde yakın.

Dileklerinizi bir kağıda yazın ve bir keseye koyun, içine 1,00 TL (BirTürkLirası) ekleyin. Kesenizi bulabilirseniz gül ağacına, yoksa bir ağaç dalına o da yoksa pencerenizin önüne ya da balkon demirlerinize tutturun. Dışarıda olması, niyetinizi dışarıya açmanızı sembolize eder. Bunların yanında ister evinizin bahçesine, balkonunuza, deniz kıyısında bir yere ya da ağaçlık yeşil bir yerlere küçük taşlarla, tebeşirle ya da benzer bir araçla yapacağınız maket veya resimde hayallerinizi resmedin.

Sabah erkenden kalkıp kesenizi, dilek listenizi alın ve eğer gidebiliyorsanız deniz kıyısına, denizden uzaktaysanız akarsu yanına gidin ve buraya bırakın, bunların hiçbiri yoksa cüzdanınıza koyun ve içinizden geldiği bir gün su ile dileğinizi buluşturun. Koyduğunuz 1,00 TL bereket parası olarak cüzdanınızın bir köşesinde durabilir.

Tam da bugün evinizde güzel kokular yakabilirsiniz.  5 Mayıs günü adaçayı, günlük bitkisi gibi tütsülerle enerji temizliği yaparak, üzerinizde ki eskimiş ve ağırlaşmış enerjilerden kurtulabilirsiniz.

Hıdırellez Niyeti

Evime, mutfağıma, gelirime İlyas peygamberin duası,

Tıkanmış, yavaşlamış, durmuş işlerime Hızır’ın eli değsin

Bedenime, sağlığıma buluşmalarının gücü aksın,

Hayatıma neşe, keyif, huzur ve bereketin hayırlısı gelsin.

6 Mayıs sabahı erkenden doğada olun. İster deniz kıyısı, ister yeşil bir alan fark etmez. Dışarı çıkın ve dileyin, olsun !